Alman otoyollarında kamyonların karıştığı kazaların yüzde 44’ü en sağ şeritte ya da emniyet şeridinde meydana geliyor. Bunlar arasında yol bakım araçlarını koruyan güvenlik araçları ile gerçekleşen kazalar da bulunuyor. Dikkat çekici turuncu renge sahip bakım araçları tarafından çekilen treylerdeki dört metrelik ışıklı tehlike uyarısı ve şerit kapalı işaretine karşın bu araçlar görülemeyebiliyor ya da çok geç fark ediliyor. Bu da ciddi sonuçlara yol açıyor. MAN Truck & Bus; endüstriden, bilimsel araştırma kuruluşlarından ve kamu yönetiminden yedi ortakla birlikte “aFAS” projesi kapsamında bu tür kaza risklerini ortadan kaldırmak için hareketli bir çözüm geliştirdi. Bu proje ile bu tür işlerde sürücüye olan ihtiyacın ortadan kaldırılması hedeflendi. “aFAS” “otoyol bakımı için otomatik sürücüsüz güvenlik aracı” anlamına gelen Almanca bir ifadenin kısaltması. Bu tanımın işaret ettiği gibi bu proje, yol kenarında çalışan görevlileri akan trafikten korumak için sürücü gerekmeden tamamen otomatik bir şekilde emniyet şeridinde öndeki bakım aracını takip edebilecek bir güvenlik aracı prototipi tasarımını içeriyor.
Dört yıllık araştırma projesi 2014 yılında başladı ve Almanya Federal Ekonomik İşler ve Enerji Bakanlığı’nın sağladığı toplam 3.4 milyon Euro’luk fonla dört yıl sürdü. Haziran 2018’de başarıyla tamamlanan bu proje, böyle bir araç için ilk tam teknik yapılabilirlik araştırması olarak öne çıkıyor.
Sürüş işlevselliğinden, kablosuz iletişimden, İnsan Makine Arayüzü’nden (HMI – Human Machine Interface) ve aracın teknik özelliklerinden sorumlu olan MAN, diğer teknik proje ortaklarıyla birlikte özerk (otonom) güvenlik aracını geliştirdi.
Test aracı, tüm çevreyi görebilecek ve algılayabilecek kamera ve radar sistemlerinin yanı sıra birçok destek sistemiyle donatılan bir MAN TGM 18.340 idi. Direksiyon ve fren sistemleri, duyargalar ve kontrol yazılımı en zorlu ölçütleri karşılayacak özelliklere sahipti. Prototip araç, hem kontrol sistemleri hem de kullanılan işlevsel güvenlik özellikleri için büyük oranda seri üretim parçalar kullanılarak üretildi. Özel olarak geliştirilen çevresel duyarga sistemi yüksek seviyede güvenlik sağlarken, yüksek güvenilirliğe sahip bütünleşik nesne ve şerit takip sistemi trafik ve yol durumuyla ilgili verinin analizine olanak sağlıyor. Öndeki bakım aracıyla arkadaki güvenlik aracı arasındaki veri iletişimi kablosuz olarak gerçekleşiyor ve her iki araca da yerleştirilen ekranlar sürücüsüz prototipin işletim durumu hakkında bilgi veriyor.
Sürücü tüm sistemleri etkinleştirdikten ve kabinden indikten sonra TGM, öndeki aracı belirlenen mesafeden takip ederek yönlendirmeyi, hızlanmayı ve frenlemeyi özerk olarak gerçekleştiriyor. Bir arıza durumunda araç otomatik olarak duruyor. Otoyol girişleri ve çıkışları gibi kritik bölgeler geçilirken güvenlik aracı öndeki araca yaklaşarak aradaki mesafe 10 metreye kadar düşüyor ve dijital olarak öndeki araçla birleşiyor.
Projenin ilk yıllarında sistemin testleri MAN’ın test pistlerinde gerçekleştirilirken, araç Münih’teki geliştiricilerine dönmeden önce 2017’nin ikinci yarısından itibaren Hessen eyaletindeki otoyolların kapalı bölümlerinde test edildi. MAN TGM prototipi, bu süreçte elde edilen deneyimle daha da iyileştirildi ve Nisan 2018’den itibaren Hessen’deki otoyollarda gerçek anlamda kullanılmaya başlandı.
“aFAS” projesi haziran ayında başarıyla tamamlandı. Bu projeden elde edilen kazanımlar MAN’ın gelecekteki ürün geliştirme süreçlerinin yanı sıra özerk sürüş ve müfreze halinde sürüş gibi test ve araştırma projelerine de aktarılacak.
