Türkiye’nin Avrupa’ya açılan sınır kapısı Kapıkule; uzun yıllardır uzayan TIR kuyrukları haberleriyle gündeme geliyor. Bir yandan bakanlıkların girişimleri, Bulgaristan ile yapılan görüşmeler ve ülkeler arasındaki bürokratik süreçlerin kısaltılması ile ilgili çalışmalar sürerken diğer yandan TIR şoförlerinin kuyrukta geçirdiği süredeki yaşam koşulları insani sınırları zorlamaya devam ediyor.
Türkiye’nin çeşitli kentlerinden yükledikleri ihraç ürünlerini Avrupa ülkelerine götüren TIR şoförleri Edirne’den Bulgaristan’a açılan Kapıkule’de saatlerce hatta bazen günlerce bekliyor. Bu süreçte çevresel koşullardan dolayı yemek yemek, uyumak hatta tuvalete gitmek gibi insani ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorluk çeken şoförlerin durumu geçtiğimiz günlerde UTİKAD Karayolu Çalışma Grubu’nda görüşüldü.
Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği UTİKAD, lojistik sektörünün önemli sorunlarından bir olan Kapıkule Sınır Kapısı’ndaki kuyruklarla ilgili olarak çalışmalarını hızlandırdı. Mart ayında yapılan Karayolu Çalışma Grubu toplantısında Kapıkule Sınır Kapısı’nda oluşan kuyrukların nedenleri masaya yatırıldı. Çalışma Grubu üyelerinin süreci daha iyi ortaya koymak için yaptıkları çalışma sonunda ortaya çıkan kroki ve TIR şoförlerinin verdiği kapsamlı bilgiler ışığında; oluşan kuyrukların nedenlerinin yanı sıra çok önemli bir gerçek daha yeniden gözler önüne serildi. Kapıkule’de oluşan ve zaman zaman 35 kilometreye ulaşan kuyruklarda TIR şoförleri saatlerce hatta günlerce beklemek zorunda kalıyor. Bu uzun ve yorucu sürelerde uyku uyuyamayan, yemek yiyemeyen şoförler en insani ihtiyaçlardan biri olan tuvalet ihtiyaçlarını bile karşılayamıyor.
Uzun yıllardır çözülemeyen bu sorunla ilgili olarak görüşlerinin dile getiren UTİKAD Yönetim Kurulu Üyesi ve Karayolu Çalışma Grubu Başkanı Ekin Tırman, “Kapıkule’de Türkiye tarafında fiziki, Bulgar tarafında ise sistemsel sıkıntılar yaşanıyor. Her ikisinin sonucunda sektörü olumsuz etkileyen sonuçlar ortaya çıkıyor. Ancak bu konunun asıl can alıcı kısmı uluslararası taşımacılık yapan yaklaşık 50 bin şoförümüzün insani koşulları zorlayan bir sistem dahilinde çalışmak zorunda oluşudur.” diye konuştu.
UTİKAD Karayolu Çalışma Grubu Başkanı Tırman, yaşanan süreci şu şekilde özetledi: “Yapılan çalışmalar ve TIR şoförlerinden alınan geri bildirimler sonucunda Kapıkule’de yaşanan sorunların Bulgar tarafından ziyade Türk tarafındaki fiziki etkenlerin yetersizliğinden kaynaklandığı belirtiliyor. Türk tarafından yer alan park alanından mazot alanına gelene kadar olan bekleme süreleri çok uzun, Bulgar tarafında ise zaman zaman sistemin kapanması yığılmalara sebep oluyor. Kapıkule otoban sırası 15-35 km arası sürüyor, Kapıkule’ye gelindiğinde park sahası, polis ve tescil işlemlerinin bekleme süresi ise 12 saati buluyor. Türk tarafında sadece üç polis ve üç tescil noktası bulunuyor. Bunun sonucunda doğal olarak Cumartesi çıkan araç ancak salı günü Kapıkule’den geçebiliyor. TIR şoförleri bu sürecin tamamını araçlarının içinde geçirmek zorunda kalıyor. Araçlarını bırakıp uyuyamıyorlar. Çevrede tuvalet ve yemek gibi insani ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri bir tesis ise mevcut değil. TIR şoförlerinin çilesi bu kadarla da kalmıyor. Türk tarafında polis ve tescil noktasından geçen araçlar, bu kez de altılı mazot sırasına giriyor. Ortalama yedi saati bulan mazot alımının ardından araçlar tek sıra halinde tampon bölgeden geçerek Bulgaristan gümrük alanına giriyor. Bulgar tarafında bulunan altı adet polis kontrol noktasında ise sık sık sistem arızası ya da güncellemeler nedeniyle kuyruklar oluşuyor.”
Türkiye’de uluslararası yük taşıyan yaklaşık 50 bin şoförün bulunduğunun altını çizen Tırman, “TIR şoförlüğü başlı başına zor bir iş. Bu insanlar zaten günlerce bazen haftalarca ailelerinden uzakta kalıyor. Zorlu koşullarda mesleklerini icra etmeye çalışıyor. Bu koşullar sadece 50 bin şoförümüzü etkilemekle kalmıyor neredeyse 250-300 bin kişilik kocaman bir topluluğu etkiliyor. Bu insanların hayatlarını kolaylaştırmak, fiziken ve ruhen sağlıklı olmalarını sağlamak için gerekli önlemlerin alınması ve bir an evvel hayata geçirilmesi şart.” dedi. Bu önlemler alınmadığı takdirde önümüzdeki yıllarda kuyrukların artarak devam edeceğini belirten Tırman, “Uzun kuyruklar, zorlu koşullar TIR şoförlüğünü yapılamayacak meslekler arasına itiyor. Önümüzdeki yıllarda ihraç mallarımızı karayolu ile yurtdışına göndermek için şoför bulmakta zorlanacağız. Bu nedenle bu konu sadece lojistik sektörü STK’larının değil, diğer mesleki örgütlerin de gündeminde yerini almalıdır. Sınır kapılarında insani koşullar yaratılmalıdır.” diye konuştu.