Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği UTİKAD, 9 Ocak Perşembe günü basın mensupları ile bir araya geldi. InterContinental İstanbul Otel’de düzenlenen basın toplantısına UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener, Başkan Yardımcıları Turgut Erkeskin ve Cihan Yusufi, Sayman Üye Serkan Eren, Yönetim Kurulu Üyeleri Ayşem Ulusoy, Barış Dillioğlu, Berna Akyıldız, Cihan Özkal, Ekin Tırman, Nil Tunaşar, Genel Müdür Cavit Uğur ve UTİKAD İcra Kurulu katıldı.
Basın toplantısı kapsamında Türk lojistik sektörüne dair gündem maddeleri UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener tarafından değerlendirilirken, sektöre yön verecek iki rapor da basına sunuldu. UTİKAD Sektörel İlişkiler Müdürü Alperen Güler tarafından hazırlanan UTİKAD Lojistik Sektörü Raporu 2019’un yanı sıra UTİKAD ile Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Okan Tuna ve ekibinin iş birliğiyle hazırlanan Lojistik Eğilimler ve Beklentiler Araştırması 2019-2020 çalışması basın mensuplarından büyük ilgi gördü.
UTİKAD Geleneksel Basın Toplantısı, UTİKAD Başkanı Emre Eldener’in lojistik sektörüne dair değerlendirmelerinin yer aldığı sunumuyla başladı. 2019 yılındaki sektörel gelişmeleri katılımcılarla paylaşan Başkan Emre Eldener, sözlerine geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yönetmeliği’ne ilişkin eleştirilerini paylaşarak başladı. 1 Temmuz 2019 tarihinde yürürlüğe giren TİO Yönetmeliği’ne bağlı olarak TİO Yetki Belgesi bedelinin yeniden değerleme oranıyla 183 bin 800 liraya yükseldiğini belirten Eldener, “TİO Yönetmeliği’nin hazırlanması sürecinde her zaman aynı fikri savunduk. UTİKAD olarak yetki belge sayısında sadeleştirme yapılması ve aynı şekilde sembolik belge ücretleri alınması gerektiğini de söyledik. Ancak son noktada ne yazık ki kamu TİO Yetki belgesi için 150 bin TL gibi bir ücret belirledi. Yeniden değerleme oranıyla belge ücreti 183 bin TL’yi geçti. Yani bir firma ben Taşıma İşleri Organizatörlüğü yapmak istiyorum diyor ise devlete 183 bin 800 TL ödeyip bu belgeyi almalı ki, Taşıma İşleri Organizatörlüğünü yasal olarak yapabilsin. Şu anda bu belgeyi alan yaklaşık 420 civarında firma olduğunu biliyoruz. Ama sektörün geneli bu yüksek yetki belgesi ücretini ödeyemeyecek, nitekim faaliyetlerini durdurmaya başlayan üyelerimiz oldu. Biz bu konuda Bakanlıkla sürekli irtibat halindeyiz ve bu rakam sembolik hale gelene kadar konuyu dile getirmeyi sürdüreceğiz.” diye konuştu.
“U-ETDS ile ilgili bazı eksiklikler olduğunu düşünüyoruz”
Geçtiğimiz aylarda uygulanmaya başlanan U-ETDS ile ilgili görüşlerini de paylaşan Emre Eldener, “Bildiğiniz üzere bu sistemin temel amacı yük hareketlerinin elektronik olarak gerçek zamanlı takibi, değerlendirilmesi ve denetimidir. Ancak biz bu sistemin AB’de uygulanan sisteme paralel bir şekilde kurgulanması gerektiğinin belirtmiştik. Çünkü sistem bu haliyle YOİKK maliyet ve TKKK kolaylaştırma hedefleriyle uyumsuzluk gösteriyor. Bununla beraber müşteri tarafından verilen yük bilgilerindeki eksiklikler, taşıma fiyatı, bilinmezliği, değişkenliği ve gizliliği gibi birtakım sıkıntılar yaşanabiliyor. Nitekim Bakanlığımız da sorunları gördü ve önümüzdeki haziran ayının sonuna uyarma müeyyidesinin uygulanmaması kararı alındı. Umuyoruz ki bu 6 aylık süreçte sistemde gerekli revizyon yapılır.” dedi. Basın toplantısından sonraki gün uygulamanın 1 Ocak 2021’e ertelendiği Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından duyurulmuştu.
UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener, İstanbul Havalimanı’na geçişin ardından yaşanan sorunları da değerlendirdi. UTİKAD’ın taşınma ve taşınmanın ardından yaşanan süreçlerde DHMİ, İGA ve THY yetkilileri ile görüşmelerini sürdürdüğünü belirten Eldener, “Geçiş sonrası yaşanan operasyonel sorunların çözümü noktasında UTİKAD olarak aktif rol oynadık. İstanbul Havalimanı’nda gerçekleşen mal kabul süreçlerinin yeknesaklaştırılması, kargo terminalinde çalışanların çalışma koşullarının iyileştirilmesi ve görevli personellere sosyal alanların oluşturulması konusunda çalışmalarımızı da sürdürüyoruz.” diye konuştu.
UTİKAD’ın lojistik eğitimin geliştirilmesi konusunda önemli bir işbirliğine de imza attığını belirten Eldener, “Kurulduğumuz günden bu yana lojistik eğitime büyük önem verdik. 2019 yılında bu konuda yine önemli bir adım attık. T.C İstanbul Valiliği İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile ‘Okul-Sanayi İş Birliği İstanbul Modeli’ protokolünü imzalandık. Bu çerçevede İstanbul ilinde mesleki ve teknik eğitim okullarının lojistik sektörüne yönelik eğitsel gereksinimlerinin giderilmesi ve sektörlerde ihtiyaç duyulan nitelikli iş gücünün Okul-Sanayi İş Birliği İstanbul Modeli ile en üst düzeyde sağlanması konusunda görev üstlendik. Bununla beraber UTİKAD ‘Eğiticinin Eğitiminden Sorumlu Kuruluş’ oldu.” dedi.
UTİKAD’ın devam eden çalışmaları da paylaşıldı
UTİKAD Başkanı Emre Eldener, UTİKAD 2020’de de sürecek çalışmaları ile ilgili bilgi verdi. Eldener, “Devam eden çalışmalarımızdan bir tanesi transit taşımacılık. Gerçekten çok önem verdiğimiz bir konu çünkü doğrudan iş hacmi yaratmaya ve bunu kısa sürede yapma imkanına sahibiz. Baktığımız zaman biz Asya ile Avrupa arasında çok özel bir taşımacılık koridoruna sahibiz. Bu potansiyelin de hepimiz farkındayız. Eğer ki biz transit taşımacılığı geliştirebilirsek kimler bundan faydalanır? Limanlar, gümrük müşavirleri, nakliye firmaları, antrepolar, Türk plakalı karayolu taşıma filosu, taşıma işleri organizatörleri, sanayiciler ve ihracatçılar. Sonuç olarak bu herkesin kesinlikle fayda sağlayabileceği bir iş. Ancak bu aktarmaların hızlı, pratik ve en düşük maliyetle yapılması gerekiyor. Biz transit taşımacılıkla ilgili olarak UTİKAD bünyesinde ‘Transit Taşımacılık Odak Grubu’ kurduk. Bu konuda Ticaret Bakanlığı yetkilileri ile Dubai’de bir organizasyon düzenledik. Dubai’de bu işin nasıl yapıldığını yetkililere anlatabilirsek bir fayda sağlayabiliriz, diye düşündük. Bu konuda Yönetim Kurulu üyelerinizden Berna Akyıldız çok ciddi bir şekilde çalıştı, teşekkür ediyorum kendilerine burada bir kez daha. Şimdi Hollanda’ya yapacağımız bir seyahat daha planlıyoruz. Ticaret Bakanlığı’ndan iki yetkili de bu ziyarette bize eşlik edecek. Böylece süreçlerin nasıl işlediğini ve liman operasyonlarının nasıl gerçekleştiğini yerinde göreceğiz. Belki de bu uygulamaların ülkemizde de gerçekleştirilmesi konusunda aksiyon alabilme imkanı bulacağız.” sözleriyle fikirlerini paylaştı.
“Kapıkule Eylem Planı’na göre kapasite artışı ocak sonunda tamamlanacak”
Konuşmasında kapsamında Kapıkule Eylem Planı’na da değinen Eldener, görüşleri şu şekilde ifade etti: “Hepimizin bildiği gibi Kapıkule’de ciddi bir TIR kuyruğu problemi yaşıyoruz. UTİKAD, bu konuda çok aktif çalıştı. Aslına bakarsanız bu problem sadece bizim ihracatımızı değil, Türkiye’ye gelen doğrudan yatırımı da etkiliyor. Bu konu ile ilgili Sayın Cumhurbaşkanı Yardımcımızdan tutun Bakanlarımıza kadar hemen herkesle görüştük. Bu durumun çözülmesi gerektiğini defalarca anlattık. Bu konuda bize söylenen şey şuydu; ‘Problem Bulgar tarafında.’ Biz de önce kendi tarafımızın toparlanması gerektiğini çünkü çözüm bekleyen birtakım sıkıntılar olduğunu belirttik. Bu konuda sorunu belirlemek için gerekli tespit ve analizleri çalıştık ve bir rapor halinde kamuya ilettik. Sonuç olarak şu an hem Kapıkule’de hem de Hamzabeyli’de kapasite artırma çalışmaları yapılıyor, bu ayın sonunda biteceği söylendi. Hala kuyruklar oluşuyor ama ocak ayı sonu itibari ile iki tarafta da bu çalışmaların biteceğini umuyoruz.”
“TKKK’da iyi uygulama örneklerini araştırıyoruz”
UTİKAD’ın Ticaretin Kolaylaştırılması Koordinasyon Komitesi’ndeki görevlerine de değinen Emre Eldener, “Ticaretin Kolaylaştırılması Koordinasyon Komitesi’nin amacı hem iç koordinasyonu hem de Türkiye’nin de imzası olduğu Ticaretin Kolaylaştırılması anlaşması hükümlerinin yerine getirilmesini sağlamak. Ticaretin Kolaylaştırılması anlaşması yalnızca Türkiye’yi etkileyen bir oluşum değil. Bu noktada Bakanlıklar kuran ülkeler bile mevcut. Gerek Kapıkule’de yaşananlar gerekse diğer konularda sorunların çözülmesi ve iyi örneklerin araştırılması konusunda aktif görev alıyoruz. Bunlardan bir tanesi geçen aylarda ilk defa pilot uygulamasını gördüğümüz deniz ithalat konteynerlerinin limanlara gelmeden önce gümrükleme işleminin başlaması konusuydu. Her şey usulüne uygunsa ve evraklar düzgünse; konteyner gemide iken yani limana ulaşmadan evrakların gümrüğe ibrazı ve kağıt üzerinde yapılacak işlemlerin bitirilmesi sağlanacak. Böylece konteyner limana geldiğinde ithalatçı firma zaman kaybı olmadan yükünü teslim alabilecek. Bu çalışmaların pilot uygulamaları başladı ve devam edecek.” dedi.
“Yeşil pasaportun koşulları olumlu yönde değişti”
UTİKAD’ın TİM bünyesinde kurulan Hizmet İhracatçıları Birliği’nde de aktif görev aldığını belirten Eldener, “Konuya devlet yani kamu çok önem veriyor. Biz de UTİKAD olarak iki farklı amaçla birlikte yer alıyoruz; sektöre olan teşviklerin artırılması ve hizmet ihracatı ile ilgili karşılaşılan problemlerin azaltılması. Örneğin ihracatçılara verilen yeşil pasaport gündemimizde yer alıyordu. Bu yeşil pasaport uygulaması yalnızca mal ihracatçıları için geçerliydi. Sonra hizmet ihracatçılar için de kabul edildi ancak son üç yıl boyunca yurtdışına en az 1 milyon dolarlık fatura kesilmesi ve pasaportun geçerlilik süresinin iki yıl olması gibi zor şartlar sunuldu. Biz buna itiraz ettik. Birtakım itirazlarda bulunduk ve sonuçta bu yılın başında yeni kanun çıktı. Bunun sonucunda 1 milyon dolarlık limit 500 bin Dolar’a indi. Yani 3 yıl boyunca yurtdışına 500 bin Dolar hizmet gerçekleştirmiş firmalar yeşil pasaport alabilir dendi ve pasaportun geçerlilik süresi iki yıldan dört yıla çıkartıldı.” diye konuştu.
Sektörün 2020 beklentileri
UTİKAD Başkanı Emre Eldener, sunumunun sonunda sektörün ‘2020 Beklentileri’ne de verdi:
Mevzuat beklentileri:
- U-ETDS için AB’nin uyguladığı sistemin benimsenmesi
- Bilgilerin gönderilmesi yerine bilgilerin kamu idaresi erişimine açık hale getirilmesi
- TİO Yetki Belgesi ücretinin düşürülmesi, yetki belgesi sayılarında sadeleşmeye gidilmesi
- Kombine Yük Taşımacılığı Yönetmeliği’nin karayolu taşımacılığı yerine doğrudan Kombine Taşımacılığı artırmaya yönelik düzenlenmesi ve Kombine Taşımacılığa teşvik verilmesi
- Posta ve hızlı kargo taşımacılığında gönderi tasnifine ilişkin olarak otomatik barkod okuyucu ve bant sistemine geçiş sürecinin yeniden değerlendirilmesi
- Yeni Gümrük Kanunu’nun gümrük süreçlerini hızlandıracak ve bürokrasiyi azaltacak şekilde yasalaşması
- Yüksek demuraj ücretleri sebebiyle yurtdışına yapılan döviz transferlerinin uygulama ve mevzuat iyileştirmeleri ile azaltılması
Sektörel beklentiler:
- Lojistik Master Planı’nın kamu liderliğinde hayata geçirilmesi ve sektör ile paylaşılması
- Marmaray’dan yük geçişinin aktif hale gelmesi
- İstanbul Havalimanı’nda hizmet veren kargo personellerinin çalışma ve sosyal koşullarının iyileştirilmesi
- Kapıkule ve gümrük çıkış noktalarında insani çalışma şartlarının sağlanması
- 11. Kalkınma Planı’nın ulaştırma ve lojistik sektörü için pozitif ivme sağlaması
- Okul-sektör iş birliğinin geliştirilmesi, donanımlı eleman sayısının artırılması
E- ticaret alanındaki beklentiler:
- E-ticaret ve e-ihracatın gelişmesi
- Endüstri 4.0 ve Blockchain teknolojisinin getirdiği olanakların sektöre adaptasyonun sağlanması, dijital dünya için farkındalığın geliştirilmesi
- E-ihracat ilgili tüm sürecin tek bir mevzuat altında toplanmasının sağlanması
- E-ihracat işlemlerinde aynı gün çıkışın sağlanması, iade süreçlerinin kısaltılması, farklı ülkelerden iadelerin kabulünün sağlanması
UTİKAD sektörel iki rapora imza attı
UTİKAD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Eldener’in sunumunun tamamlanmasının ardından Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Durmuş Ali Deveci, UTİKAD ve DEU Denizcilik Fakültesi işbirliği ile hazırlanan “Lojistik Eğilimler ve Beklentiler Araştırması” ile ilgili bir konuşma yaptı. Dekan Prof. Dr. Durmuş Ali Deveci’den sonra kürsüde yerini alan Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Lojistik Yönetimi Bölümü Tedarik Zinciri Yönetimi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Okan Tuna’nın ‘’Lojistik Eğilimler ve Beklentiler Araştırması”nın sunumunu gerçekleştirdi.
UTİKAD’ın sektöre yönelik ikinci raporu “UTİKAD Lojistik Sektörü Raporu-2019”un sunumunu ise raporu hazırlayan UTİKAD Sektörel İlişkiler Müdürü Alperen Güler yaptı. Küresel Lojistik ve Türk Lojistik Sektörü konusunda detaylı bilgilerin yer aldığı rapor, basın mensuplarından büyük ilgi gördü.
Sunumların ardından Başkan Emre Eldener, UTİKAD Yönetim Kurulu Üyeleri ve Prof. Dr. Okan Tuna, basın mensuplarının sorularına detaylı bir şekilde yanıt verdi.