Türkiye’de araç kiralama sektörünün çatı kuruluşu konumunda bulunan Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği’nin (TOKKDER) Yönetim Kurulu Başkanı İnan Ekici, gündeme özel açıklamalarda bulundu. Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgınının sektöre etkilerini değerlendiren TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı İnan Ekici’nin açıklamaları şu şekilde:
Son dönemde tarafımıza yönlendirilen soruların başında, salgın nedeniyle filo kiralamaya olan talebin artıp artmadığı geliyor. Bu eğilimin doğru olduğunu söylemek bu aşamada mümkün değil. Ancak hastalıktan korunmak için birçok kişinin toplu ulaşım yerine özel otomobillerini kullanmaya başladığı özellikle iş saatlerinde trafiğin yoğunlaşmasından anlaşılıyor.Salgın kalıcı olmadığından, şirketler veya bireyler uzun dönemli kiralama yerine günlük veya aylık kiralama yaparak geçici ihtiyaçlarını gideriyorlar. Sonuç olarak talep artışı bu süreçte daha fazla günlük kiralama iş kolunda gözlemlenebilir. Bir yandan bu nedenle araç kiralamaya talep varken, diğer bir yandan ertelen ya da iptal edilen seyahatlerden ötürü talepte bir daralma da var. Kısaca bazı müşteri grupları talebinde artış varken bazı gruplarda da azalma var. Şu an için günlük kiralama sektöründe, virüs öncesi döneme göre kiralanan araç sayısında bir artış yok. Bu noktada “Nisan ayında her sene olduğu gibi talep artışı olacak mı?” “Sektör yüksek sezona giriş döneminde her yıl yakalanan büyümeyi yakalayabilecek mi?” soruları önem kazanıyor. Turizmdeki daralma, yabancı turist sayısındaki azalma ve iş amaçlı seyahatlerdeki azalma olasılıkları bu süreçte yakından takip edilmeli. Şu anda Avrupa’da, özellikle de İtalya’da, günlük kiralama işinde ciddi yavaşlama yaşanıyor.
“Uzun dönemde talep bir miktar ertelenebilir”
Umarım devletimizin ve toplumumuzun salgının yayılmasını engellemek için aldığı önlemler etkisini gösterir ve bu badireyi zarar görmeden atlatabiliriz. Kısa dönem araç kiralama sektörünü değerlendirecek olursak, performansı ve ne şekilde etkileneceği salgının seyrine bağlı olacaktır. Ülkemizde kısa dönem araç kiralama sektörü yıllık cirosunun yaklaşık yüzde 25-30’unu yurt dışından gelen müşterilerinden yapıyor. Bu nedenle yurt dışından turistik veya iş amaçlı gelen ziyaretçi sayısı sektörün performansında belirleyici rol oynayacaktır. Salgın süresince mobilite azalacağından, sektör oyuncularının farklı senaryoları değerlendirerek hareket planlarını önceden oluşturmaları ve bu planları gerektiğinde hızla hayata geçirmeleri çok iyi olur. Uzun süreli kiralama işinde ise ciddi bir negatif etki beklemiyoruz. Sadece salgının etki boyutuna bağlı olarak talepte bir miktar erteleme yaşanabilir. Ancak senenin ilk yarısında salgın ortadan kalkarsa uzun süreli kiralama sektörü senenin ikinci yarısında yüksek bir talep ile karşılaşarak yıllık performansını dengeleyebilir.
“Toplu taşıma tercih etmeyip araç kiralamaya yönelen yeni bir müşteri grubu oluştu”
Şu ana kadar, Türkiye’deki vakaların artışına bağlı olarak talep artışı gözlemlemedik. Bazı müşteri gruplarından gelen talepte azalma gözlenirken, toplu ulaşımı tercih etmediği için araç kiralamaya yönelen yeni bir müşteri grubu oluştu. Araç kiralamaya olan toplam talepte henüz negatif bir etki gözlenmedi. Ancak salgın yayılır ve süresi uzar ise sektörümüzde geçen seneye göre bir daralma yaşanacaktır.