Distribütörler ve marka temsilcilikleri yeni gelen otomobillerin lansmanı için milyonlarca lira yatırımla lansmanlar düzenlerken, nihai tüketici bu otomobilleri satın almak adına bayiye gittiğinde “araç yok” cevabıyla karşı karşıya kalmaya devam ediyor. Bu hayal kırıklığına bir de bayilerin ‘kapora fırsatçılığı’ eklenirken, sıfır kilometredeki bozulan zincir ikinci el araç pazarına da olumsuz yansıyor. Öyle ki tüketiciler sıfır araca ulaşabilmek adına belirli bir süre beklemeyi kabullenirken; birçok bayi adedi ve geliş tarihi bile belli olmayan araçlar için tüketiciden 50 bin ile 500 bin TL arasında bir kapora alıyor. Fakat anlaşılan fiyat, araç teslim edildiği güne göre değişiyor.
Alıcı için ödediği kaporanın hiçbir anlamı kalmıyor. Üstelik sıfır araç sahibi olmak isteyenler, güncel fiyat listesinin üstüne bir de 50 bin ile 150 bin TL arasında değişkenlik gösteren cam filmi, deri koltuk, multi medya, seramik kaplama vs. gibi aksesuarlardan dolayı zoraki ek masraflar ile karşı karşıya kalıyor. Diğer tarafta 6 Mayıs tarihinde yürürlüğe giren yönetmelikle birlikte satıştan kaçınan bayilerin ikinci el araç satış yetki belgelerinin iptal edileceği de paylaşıldı.
“Piyasanın dengeleri bozuluyor”
Sıfır araç krizinin baş göstermesiyle birlikte ikinci ele olan talep zaten oldukça artmıştı. Bayilerin uygulamış olduğu sıfır araç alımındaki bu kapora sistemi ve anahtar teslim otomobil vermekten imtina ediyor oluşları ikinci elde de fiyatları artırıyor. Piyasayı olumsuz etkileyen bu durum ve 6 Mayıs tarihinde yürürlüğe giren yönetmelikle ile ilgili görüş belirten Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş, “İkinci el araçların fiyatları bu düzen nedeniyle her geçen gün yükseliyor. Sıfır araç bulamayan ikinci ele yöneliyor, ikinci el aracı olan da stokçuların verdiği fiyatı görüyor, silsile yoluyla 1 yaşındaki araçtan 30 yaşındaki araca kadar tüm araç fiyatları artmaya başlıyor. Maketten daire satar gibi henüz ortada olmayan otomobilin satılmasına karşıyız. Piyasanın dengeleri bozuluyor. Sıfırdaki kur dışı fiyat artışları ikinci elde de artışı tetikliyor. Haksız rekabet atmosferi hakim. Tüm bunlarla alakalı bugünlerde çıkan yönetmelik değişikliğiyle bayilerin ikinci el yetki belgesi iptal edilmesi hususu kesinleşti. Ancak bayiler ikinci el ticaretini zaten ayrıca kurduğu farklı şirketler üzerinden yapıyor. Bu bile yönetmeliği atlamak için geçerli bir sebep olacak. Yönetmeliğin yeterli olmayacağını, konunun tamamen çözüme kavuşması için kurda ve enflasyonda istikrarı yakalamayı ve üretimin, tedariğin sağlıklı hale gelmesini beklemekten başka çare olmadığını söylemek istiyoruz.” şeklinde konuştu.
“Meydanlar yine stokçulara kalıyor”
Bayilerin uygulamış olduğu kapora sistemi sonucunda sıfır araçlar nihai tüketiciden ziyade stokçular ile buluşuyor. Bunun önüne geçmek için yönetmeliğe giren 6 ay 6 bin kilometre uygulamasının dikkate alınmadığına ve stokçuların piyasanın dengeleriyle oynamaya devam ettiğine dikkat çeken Karakaş, “Hal böyle olunca, meydanlar stokçulara kalıyor. Sıfır otomobil, nihai tüketicinin değil yatırım kaygısı güdenlerin eline geçiyor. Onlar da kur artışından faydalanarak etikete ciddi miktarda ekleme yaparak otomobili satışa sunuyor. Bayi liste fiyatı 2 milyon TL olan araçların 3,5 milyon TL’ye satışa sunulduğunu artık herkes görüyor. Bu yanlış sisteme kesin önlemlerle bir an evvel bir dur denilmeli.” dedi.