Avrupa’da sürücüleri ve yol devriyelerini temsil eden FIA, (FIA – Uluslararası Otomobil Federasyonu) “Otomotiv’in Dijital Dönüşümü ve Mevcut Veri Modellerinin Ekonomik Etkisi” üzerine bir çalışma yayımladı. Çalışmada, araç üreticileri tarafından desteklenen mevcut kapalı veri erişim modellerinin uzun vadeli ekonomik sonuçları değerlendiriliyor.
Çalışma aynı zamanda, araç üreticilerinin teknik, ekonomik ve rekabet hukuku açısından teşvik ettiği genişletilmiş aracın (ExVe) olası eksiklikleri hakkında OSS Derneği‘nin de üyesi olduğu uluslararası otomotiv satış sonrası derneklerinin federasyonu FIGIEFA’nın endişeleri ile aynı paralelde.
Rekabet hukuku perspektifinin yanı sıra ekonomik açıdan da konunun değerlendirildiği rapora göre araç üreticilerinin arka plan veri erişim modelleri, 2030 yılına kadar sürücülere ve otomotiv satış sonrasındaki firmalara toplam 65 milyar Euro gibi büyük bir maliyet yükü oluşturacak.
FIA tarafından yayımlanan “Otomotiv’in Dijital Dönüşümü ve Mevcut Veri Modellerinin Ekonomik Etkisi” raporu, belirtilen modellerin bağımsız satış sonrası servis sağlayıcılarının üzerinde olumsuz etkilerinin olacağı ve araç üreticilerinin satış sonrası pazarla daha fazla bütünleşmesini sağlayacağını vurguluyor. Sonuç olarak araç üreticilerinin bu modellerle son tüketicilerle olan ilişkiler üzerinde daha güçlü bir kontrol sağlayacağı da belirtiliyor.
Bu durum, gelişen otomotiv sektöründe tüketici tercihini, rekabeti ve toplumsal faydaları azaltma etkisine neden olacak ayrıca maliyetleri kademeli olarak da artıracak. 2030 yılına kadar, Avrupa’daki bağımsız otomotiv satış sonrası operatörleri için 33 milyar Euro’luk zarara, sürücüler için ise 32 milyar Euro ek maliyete neden olacak.
FIGIEFA CEO’su Sylvia Gotzen, konuyu şu sözlerle vurguladı: “KOBİ’lere ve tüketicilere bu ölçüde zarar vermek kabul edilemez. Araç içi verilere, işlevlere ve kullanıcılara güvenli, doğrudan, gerçek zamanlı, iki yönlü bir erişim sağlamak ve bunların sağlanması için tüm olası yasal önlemleri almak tüketicilere fayda sağlamanın yanı sıra dijital hizmetlerde rekabet ve yenilikçilik sağlar.”
Araç üreticilerinin araçlara imtiyazlı olarak erişime sahip olduğu ve üçüncü tarafların araç içi verilere yalnızca üreticilerin yönetimi altındaki dışa açık bir arka plan sunucusu üzerinden erişebildiği tescilli veri erişim modellerinin hayata geçmesinin tüketicilerde oluşturacağı endişe, geçen yılın sonlarında bağımsız işletmelerin ve Avrupa Komisyonu’nun gündemi olmuştu.
Bu çalışma, Avrupa’da Araç Tamir Özgürlüğü İttifakı olan AFCAR tarafından Kasım 2018’de yayımlanan “OEM’lerin 3. Parti Telematik Genel Analizi” konulu pratik saha test çalışmasını tamamlamakta. Somut örneklerle “Genişletilmiş Araç” modelinin yol açtığı sayısız teknik ve ticari kısıtlamaya da işaret etmekte. Öte yandan, çalışma bazı araç üreticilerinin sadece seçili üçüncü taraflara açık olan tescilli telematik platformu geliştirdiklerini de gösteriyor.
Avrupa’daki tüm bu gelişmeleri üyesi olduğu FIGIEFA üzerinden takip eden ve Türkiye otomotiv satış sonrası pazarı ile paylaşan Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği, 2000 yılında FIGIEFA’ya üye oldu. OSS Yönetim Kurulu Üyesi Serdar Aslan, FIGIEFA Yönetim Kurulu’nda da yer alıyor.