Verimli, işlevsel, üstelik güzel: Yeni MAN Lion’s Coach

Seyahat ve turizm otobüsü pazarındaki yeni beklenti ve eğilimleri doğru öngören ve bunlara hızlı bir şekilde yanıt veren MAN, geçen yıl tamamen yenileyerek pazara sunduğu yeni Neoplan Tourliner’ın ardından yine tamamen yenilediği başarılı seyahat ve turizm otobüsü Lion’s Coach ile birlikte pazar yapıcı bir konuma ulaştı. Yeni MAN Lion’s Coach; MAN’ın tasarım anlayışını yepyeni bir boyuta taşıyan son derece şık, işlevsel ve bütünsel tasarımı; ileri teknolojisi; yüksek güvenlik seviyesi; daha da artan konforu; bir önceki nesle göre yüzde 18 daha düşük yakıt tüketimi ve yüzde 12 daha düşük bakım maliyetiyle sektörden büyük ilgi gördü.

MAN, başarılı seyahat ve turizm otobüsü Lion’s Coach’u tasarımından teknolojisine, güvenlik donanımlarından konforuna kadar tamamen yeniledi.

Geçen yılın mart ayında MAN Otobüs Grubu’nun en üst sınıfa seslenen markası Neoplan’ın yeni Tourliner modelinin resmi tanıtımını gerçekleştiren MAN Kamyon ve Otobüs Ticaret A.Ş., ilk kez geçen yılki Busworld Avrupa Fuarı’nda gün ışığına çıkan yeni MAN Lion’s Coach’un resmi tanıtımını ise 13-14 Nisan 2018 tarihlerinde Antalya’da Granada Luxury Belek Otel’de gerçekleştirdi. Bu tanıtımla birlikte MAN Kamyon ve Otobüs Ticaret A.Ş., seyahat ve turizm otobüsü sektörlerine seslendiği modellerini tamamen yenilemiş oldu.

Can Cansu: “2018 yılında Euro 6C motorun gelişiyle birlikte biz güvenlik ve ekonomik sürüş paketi kapsamında Efficient Roll, Efficient Cruise, TPM (Tire Pressure Management/Lastik Basıncı Yönetimi) gibi donanımları MAN markalı otobüslerimize de dahil ettik. TPM sayesinde altı lastiğin de o andaki basıncı, lüks binek otomobillerdeki gibi, kontağı her açtığında artık kaptanın önünde. Lastik basıncının bir bar kadar düşük olması dahi yakıt tüketimini yüzde 10 artırabiliyor. Biz bu tür donanımları, Türkiye’deki müşterilerimizi tek tek dinleyerek oluşturduğumuz genel talep doğrultusunda standart donanıma dahil edip etmeme kararını veriyoruz. Rahatlıkla söyleyebilirim ki Türkiye’de satılan MAN ve Neoplan otobüslerimiz, standart donanım açısından Avrupa’da satılanlara kıyasla çok daha zengin.”

Can Cansu: “2018 yılı nisan ayı itibariyle, yeni MAN Lion’s Coach’umuz resmi olarak 100 adet sipariş almış durumda. Bunun 70 tanesi Pamukkale’den. Gerçekleşen satış adedimiz ise 90. Ancak üretim bandındaki yoğunluğumuzdan ötürü, gerçekleşmiş olan satışımızın yaklaşık yarısını teslim edebilmiş bulunuyoruz. Bu yılın haziran ayının sonuna kadar söz konusu bu 100 adet yeni Lion’s Coach’un teslimatını yapmış olmayı öngörüyoruz. Bugün itibariyle MAN Lion’s Coach’umuzun 13 metrelik sürümünden 44 adedi trafiğe tescil edilmiş durumda ve yollarda hizmet veriyor. Bunların 35 adedi Pamukkale’ye ait. Kalan dokuz adet yeni Lion’s Coach teslimatımızı ise Sümer Seyahat, Artvin Ses, Eslem Turizm ve Urfa Astor olmak üzere dört ayrı işletmeye yaptık. Sümer Seyahat, yeni Neoplan Tourliner’ı da ilk alan şirket olmuştu geçtiğimiz yıl. Sümer Seyahat, Artvin Ses ve Eslem Turizm yeni Lion’s Coach’larını 2+2 koltuk düzeninde alırken, Pamukkale ve Urfa Astor 2+1 koltuk düzenini yeğlediler. Bu sene, yurtiçi MAN Lion’s Coach satış hedefimizin yüzde 90’ı 2+1 koltuk düzeninde.”

Can Cansu: “Biz MAN Türkiye olarak, üretim rakamlarına ya da bayiye satışa değil, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) trafik tescil rakamlarına bakıyoruz. TÜİK rakamlarına göre, uzunluğu 12 metre ve üzerindeki otobüslerden oluşan Türkiye seyahat ve turizm otobüsü pazarı, 2017 yılında kayıtlara 639 adet olarak geçti. Bu 639 adet otobüsün 139 adedini MAN olarak biz ürettik ve sattık. Bu 139 adetlik satışın 10 adedi bizim elçilik gibi kurumlara yaptığımız satışlardan oluştuğu için Türkiye’de 129 adet otobüsümüz tescil oldu. Dolayısıyla biz, bu 129 adetlik yurtiçi satış miktarıyla Türkiye seyahat ve turizm otobüsü pazarında 2017 yılında yüzde 20.2’lik bir pay elde etmiş olduk. 2016 yılındaki söz konusu pazar payımız ise yüzde 16’ydı. Dolayısıyla 2016 yılına göre pazar payımızı aşağı yukarı dörtte bir oranında artırmış olduk. Üstelik de bu artışı, 13 metrelik seyahat ve turizm otobüsü üretimine henüz başlamamışken, yalnızca 12 metrelik otobüslerimizle gerçekleştirdik. Ayrıca vurgulayayım ki, bu başarımızda önemli payı olan yeni Neoplan Tourliner pazardaki en pahalı otobüstü. Öte yandan ne mutlu ki 2017 yılını da 2016 yılında olduğu gibi stokta otobüsümüz bulunmaksızın, sıfır stokla kapattık.”

MAN Kamyon ve Otobüs Ticaret A.Ş. Genel Müdürü Tuncay Bekiroğlu ve Otobüs Satış Direktörü Can Cansu’nun ev sahipliğini yaptığı tanıtım etkinliğine Türkiye seyahat ve turizm sektörünün önde gelen temsilcileri ve basın mensupları katıldı. Deneme sürüşleri ve çeşitli etkinliklerin de yer aldığı buluşmada 13 Nisan akşamı tamamen yenilenen Lion’s Coach düzenlenen özel bir törenle tanıtılırken, 14 Nisan gecesi gerçekleştirilen geleneksel MAN Gala Yemeği’ndeyse Burcu Güneş ve orkestrası Türk Pop Müziği, Türk Halk Müziği ve Türk Sanat Müziği yapıtlarından oluşan renkli repertuarı ve sahne performansıyla misafirlere unutulmaz bir gece yaşattı.

Can Cansu: “2017 yılına gelinceye kadar, son sekiz yılın Türkiye seyahat ve turizm otobüsü pazarı büyüklüğü ortalama olarak bin 180 adet. 2009 yılı başından 2016 yılı sonuna kadarki sekiz yıllık süre zarfında bu pazar bir kez 300-400 adede kadar inmiş, sonra bin 500-bin 600 adede kadar çıkmış. Biz 2017 yılının başında “700 adedi geçmez pazar.” diyorduk; senenin ortasında “700’ü geçmeyecek.” diyorduk; senenin sonunda da “700’ü geçmeyecek.” dedik ve tutturduk. Nitekim 2017 yılı Türkiye seyahat ve turizm otobüsü pazarı 639 adetle kapandı. Ne yazık ki 2018 yılı pazarının da en iyi ihtimalle 2017 yılı pazarı kadar olacağını düşünüyoruz.”

Can Cansu: “MAN, bütün 12 metrelik seyahat ve turizm otobüslerinde motor gücünü 420 beygire yükseltti. Üç dingilli seyahat ve turizm otobüslerini 460 beygirde, iki katlı Neoplan Skyliner’ını ise 500 beygirde konumlandırdı. Fakat biz Türkiye’de yokuşların fazla olmasından ötürü geçen sene mart ayında pazara sunduğumuz 12 metrelik Neoplan Tourliner’ımızı 420 beygirlik yerine 460 beygirlik bir motorla ve otomatik şanzımanla donattık. Tourliner ile arasında marka ve fiyat farkı olsa da, 460 beygirlik motorumuzu ve otomatik şanzımanımızı 13 metrelik yeni Lion’s Coach’umuzdan da esirgemedik; çünkü o da MAN’ın aslanı. Diğer yandan daha basit ve daha hesaplı otobüsleri tercih eden turizm sektörüne hitap eden 12 metrelik Lion’s Coach’umuzda Efficient Roll, alüminyum jant gibi donanımlara yer vermeyerek ve 420 beygirlik motoru tercih ederek maliyet tasarrufunda bulunduk. Fakat hem veriminden hem de sorunsuzluğundan son derece memnun olduğumuz için ve mekanik şanzımanla arasında pek fazla bir fiyat farkı olmaması nedeniyle turizm otobüsümüzde dahi otomatik şanzımandan vazgeçmedik.”

Can Cansu: “Biz Türkiye seyahat ve turizm otobüsü pazarının öyle bin 100 – bin 200 adetlik ortalamaları artık pek yakalayamayacağını öngörüyoruz. Zaten firmalar artık üç yılda bir araba değiştirmemeliler. Bu maliyetlerle arabalarını beş-altı yıl kullanabilmeliler. Otobüslerimizin bakım aralığı 75-80 bin km’ye, 15 bin litrelik yakıt tüketimine karşılık gelen araç kullanımına uzadı. İki ayda bir, yetkili serviste, orijinal malzemeyle bakımı düzgün yapılan bir otobüs için bir milyon- iki milyon kilometre yol yapmak artık bir mesele değil. Bu araba, üç milyon-beş milyon kilometre gitmek üzere tasarlanmış ve üretilmiş.”

Can Cansu: “Hükümet, döviz temelli krediyi yasaklamakla bence güzel bir adım attı. İnşallah bu adım kalıcı olur. Kampanyalar artık TL temelli olacak. Biz de finans ortaklarımızla TL temelli kampanyalar yapmayı planlıyoruz. Ama ne kadar kampanya yaparsak yapalım, TL temelli faiz oranlarını ne kadar aşağıya çekmeye çalışırsak çalışalım, otobüsler döviz ile üretiliyor, otobüs işletmeleri ise TL kazanıyor. Öte yandan döviz arttıkça mazot fiyatı da artıyor doğal olarak. Bu ikilemin çözümü ise, geliri artırabilmekten geçiyor. Birbirleriyle rekabet ederken, işletmelerin artan fiyatları göz ardı etmemeleri, fiyatlarını artan maliyetlere göre güncelleyebilmeleri gerekiyor. Bırakın Batı Avrupa’yı, Doğu Avrupa’da ve Türki cumhuriyetlerde 100 kilometreyi bizim kadar ucuza taşıyan başka bir ülke yok. Beş yıl önce 100 kilometresi 2.6-2.8 Euro olan güzergah bugün 1.8 Euro’ya taşınıyor.”

Can Cansu: “En fazla 600’lü adetlerde oluşmasını öngördüğümüz 2018 yılı Türkiye seyahat ve turizm otobüsü pazarındaki satışların yarıdan fazlasının yılın ilk yarısında gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. 2017 yılında tam tersi olmuştu; talep, ağırlıklı olarak yılın ikinci yarısında oluşmuştu; aralık ayında bile fatura kesmiştik. 2018 yılında 13 metre sınıfında en az 150 adet otobüs üretmeyi ve satmayı hedefliyoruz. 12 metredeyse sipariş üzerine üretim yapacağız. Avrupa’dan da iyi sipariş alıyoruz. Fabrikamızın üretim sığası şimdiden ekim ayına kadar dolmuş durumda.”

Can Cansu: “2018 yılında Türkiye pazarında talep seyahat otobüsünde 13 metrede, turizm otobüsünde 12 metrede. Turizm sektöründe 13 metrelik otobüse hiç talep yok; turizmciler uçaktaki yolcu sayısını 48 koltuğa bölerek yapıyorlar otobüs alım hesaplarını. 12 metreden uzun otobüslerin, daha büyük dönüş çapı nedeniyle hem otellerin önünde ve hem de turistik yerlerde sıkça yaşadığı manevra zorluğu da turizmcileri 13 metrelik otobüslerden caydırıyor. Dolayısıyla turizmciler 12 metrelik otobüste halen ısrarcı.”

Can Cansu: “Çok net söyleyebilirim ki, bizim otobüslerimizdeki kadar güvenli bir yaşam alanı sunan, bizim otobüslerimizdeki kadar sağlam bir gövde hiçbir otobüste yok. Biz 13 metrelik otobüsümüzü tasarlarken bazı rakiplerimiz gibi kolaya kaçmadık, onların aksine arabanın iskeletini baştan örerek otobüsümüzün iskeletinin bütünlüğünü ve de sağlamlığını çepeçevre koruduk. Otobüslerimizin zemininin düz, eşiksiz olması ve koltukların doğrudan otobüsün iskeletine sabitlenmiş olmaları da yolculara sağladığımız çok önemli diğer bir güvenlik unsuru.”

Can Cansu: “Türkiye’de satılan seyahat otobüslerini ikinci elde kurtaran öncelikle turizm sektörü; sonra da Balkanlar olsun, Ortadoğu olsun, Azerbaycan olsun komşu ülkelerdi. Üç yıldır bozuldu bu iş. Ne Türkiye’de turizmcilerde ne de bu komşu ülkelerde 13 metrelik otobüslere talep var. Beş-altı yıl sonra 13 metrelik seyahat otobüsleri ikinci ele düştüğünde sıkıntı yaşanabilir. Ancak biz Türkiye seyahat otobüsü pazarına yönelik 2018 yılı üretim planımızı 13 metrelik otobüslerimiz üzerine kurduk, çünkü seyahat otobüsü talebi tamamen bu yönde.”

Can Cansu: “2018 yılında, numune olarak ürettiğimiz iki adet 12 metrelik yeni MAN Lion’s Coach dışında, hiç 12 metrelik otobüs üretmedik. Yeni Lion’s Coach’un yüksek teknolojiden kaynaklanan fiyatı, turizm sektörü için nispeten yüksek kalıyor. Yine de turizm sektörü şirketleriyle görüşmelerimiz sürüyor 12 metrelik otobüslerimiz için. Sipariş gelirse, yılın ikinci yarısındaki üretim programına alacağız 12 metrelik otobüslerimizi. Ancak bu yılki turizm otobüsü satışlarının Türkiye seyahat ve turizm otobüsü pazarında eskiden olduğu kadar önemli bir paya sahip olacağını düşünmüyoruz.”

Can Cansu: “Turizm otobüsünde bu yıl ikinci ele nur yağacak. Türkiye seyahat ve turizm otobüsü pazarının yıllık bin adetli ortalamaları gördüğü yıllarda turizm otobüsünün genelde yüzde 30’luk bir payı söz konusuydu bu pazarda. Turizmciler üç-beş yılda bir arabalarını değiştirirlerdi. Oysa iki-üç yıldır turizm taşımacıları neredeyse hiç otobüs almıyorlar, hatta ellerindeki araçları satıyorlar. Dolayısıyla son üç yılda tüm turizm işletmelerinin otobüs filoları yavaş yavaş küçüldü. Şimdilerde turizmcilerin otobüs alabilmeleri için ellerinde kalan arabaları takasa vermekten çok sıfırdan alım yapmaları gerekiyor. Sıfırdan yeniden otobüs alımı yapabilecek bütçeyi de yalnızca bu yaz sezonundaki kazançları ile kolay kolay oluşturamazlar. Bu yüzden turizm otobüsünde ikinci ele ciddi bir talep gelmesini umuyoruz. Bu da bizim için iyi bir durum; çünkü bizim ikinci elimiz boşalırsa, sıfır otobüs satarken daha esnek oluruz.”

Can Cansu: “Biz, MAN olarak, taşımacılık işletmelerinin kendilerini döndürebilecekleri işletim modelleri üzerinde çalışıyoruz. Bu modelleri geliştirirken bizim için en önemli husus, müşterimize para kazandırabilmek. İşletme para kazanamadıktan, taksitlerini ödeyemedikten sonra bizim satış yapıp fatura kesmiş olmamızın ne anlamı var ki? Bu modellerimiz öz mal satışını da, takası da, kiralamayı da, bunların çeşitli sürümlerini ve bileşimlerini de kapsıyor.”